Thực trạng vệ sinh nước mía đường phố Sài Gòn

ụng cụ tách vỏ mía là cái lưỡi răng cưa nhọn làm bằng sắt được đặt ở trên một trục cố định và hình lưỡi răng cưa hướng lên trên. Người bào mía có nhiệm vụ lấy mía đặt lên lưỡi răng cưa, sau đó cầm chặt thân mía và cọ vào lưỡi răng cưa sắc nhọn nhiều lần cho đến khi nào vỏ mía được tách ra khỏi thân mía hoàn toàn.

Phương pháp này hiện nay được sử dụng nhiều do nó tiết kiệm được nguyên liệu mía, mía không bị hao mòn nhiều nên khi ép lấy nước thì lượng nước mía được lấy ra nhiều hơn. Mặt khác,về mặt cảm quan thì hình dáng cây mía sau khi được tách vỏ trông đẹp hơn, tròn và hấp dẫn hơn cây mía được bào bằng dao bào.

Tuy nhiên, sau khi cây mía được bào sạch vỏ, chúng được vứt xuống nền nhà đầy bụi cát bẩn hoặc chúng được đặt trên giá cây gỗ mục cạnh thùng rác. Những con ruồi từ thùng rác lại bay sang và bám lên cây mía. Điều này dễ dàng dẫn tới sự truyền nhiễm vi sinh vật và gây ra các mầm bệnh như giun, sán.

Mía sau khi được tách bỏ phần vỏ, chúng được chặt thành từng khúc có kích thước 0,6 mét để tạo điều kiện dễ dàng cho người bán đưa mía vào máy ép.

Sau quá trình bào vỏ , người ta chặt mía ra thành từng khúc và đặt chúng lên tấm bạt trải ở trên mặt đất, kế bên là những dăm mía dư thừa được vứt bỏ bừa bãi. Đây là hiện trạng hoàn toàn không hợp vệ sinh vì mía sau khi chặt chúng phải được đặt trên kệ sạch và khô ráo để tránh nhiễm bẩn.

Qua khảo sát tại 20 địa điểm chuyên bào mía, chỉ có 4 địa điểm là nguyên liệu mía được rửa bằng nước sau khi chặt khúc (chiếm tỷ lệ 20%),và 16 địa điểm còn lại nguyên liệu mía không được rửa (chiếm tỷ lệ 80%), sau khi chặt khúc xong, chúng được bó lại và đem giao đến các quầy bán nước mía.

Ép mía:

Những khúc mía đặt trên xe nước mía được đưa vào giữa hai trục lăn để ép lấy nước. Sau khi ép lần thứ nhất và lần thứ hai, mía được lấy ra gấp đôi lại để ép tiếp nhiều lần cho đến khi mía còn lại xác khô hay còn gọi là bã mía.

Sau khi quá trình ép mía hoàn thành xong, bã mía sẽ được người bán loại bỏ bằng cách vứt nó vào giỏ rác để ở phía trước xe nước mía.

Qua sự khảo sát tại 30 điểm bán nước mía đường phố thì hầu hết các nơi đều có thao tác ép mía giống như nhau tức là mức độ an toàn vệ sinh không có :

* Người ép mía không mang găng tay khi cầm mía (chiếm tỷ lệ 100%)

* Trong quá trình ép, ruồi nhặng bâu vào xung quanh máy ép, nước mía và khúc mía được ép sẽ đi qua những vết bẩn đó. Mặt khác, sau khi ép lần thứ nhất và lần thứ hai, kiến và ruồi nhặng bị dính vào trong cây mía ép, người bán không nhìn thấy, gấp đôi mía lại và ép tiếp nhiều lần cho đến hết nước trong cây mía. Như vậy, trong nước mía đã bị hòa lẫn nước được ép ra từ xác của những con côn trùng (kiến, ruồi, ong,..).

* Khi ép xong, người bán vứt bã mía vào giỏ rác đặt ở trước xe nước mía, vô tình họ đã tạo ra ổ vi trùng ngay tại trước quầy nước mía. Tất cả những con ruồi bâu vào giỏ rác rồi bâu sang những cây mía đặt trên xe nước mía và bài tiết hoặc vấy bẩn lên đó là điều không thể tránh khỏi. Từ đó gây ra ngộ độc khi người ta uống nước mía vào…

Tóm lại, những kết quả ban đầu từ khảo sát trên đây cho thấy: chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm của nước mía bán trên đường phố hiện nay chưa được bảo đảm, có thể là một trong những nguồn gây ngộ độc và dịch bệnh lây truyền cho người tiêu dùng. Chúng tôi khuyến cáo người tiêu dùng: khi có nhu cầu giải khát bằng nước mía trên đường phố, nên chọn những hàng quán đảm bảo đầy đủ điều kiện an toàn vệ sinh thực phẩm. Đối với những tiểu thương, nếu muốn tồn tại trong thờI buổi thị trường hội nhập và cạnh tranh gay gắt, thì ngoài việc nêu cao đạo đức và lương tâm của người bán hàng, phải tìm hiểu và thực hiện nghiêm chỉnh các tiêu chuẩn bảo đảm chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm đối với thức ăn đường phố theo quy định của Bộ Y tế - bởi một lẽ đơn giản: những “người tiêu dùng thông thái” sẽ chỉ lựa chọn những đồ ăn thức uống an toàn cho sức khoẻ của mình mà thôi…